Đánh giá chi tiết về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Tràng Giang

Cùng nhau tìm hiểu và phân tích bài thơ Tràng Giang để khám phá những đặc điểm quan trọng về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Đồng thời, giúp học viên tổng hợp những nét độc đáo về nội dung và nghệ thuật, đồng thời phát triển kỹ năng viết một cách hiệu quả nhất. Hãy tham gia ngay!

Bài làm: Đặc điểm quan trọng về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Tràng Giang

Đặc điểm quan trọng về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Tràng Giang

Bài viết:

Vào một chiều thu năm 1939, tại bờ Nam bến Chèm, thi sĩ Huy Cận đứng nhìn sông Hồng mênh mông, tâm tư nặng trĩu ưu tư. Bài thơ Tràng Giang phản ánh nỗi sầu của cái tôi cô đơn trước vũ trụ rộng lớn, khao khát hòa nhập với đời và yêu quê hương. Huy Cận kết hợp yếu tố cổ điển và hiện đại để thể hiện điều này.

Về nội dung, bức tranh thiên nhiên ‘Tràng Giang’ hiện lên với sự đối lập giữa vũ trụ bao la và tâm hồn lạc lõng. Huy Cận sử dụng hình ảnh ‘buồn điệp điệp’, ‘sầu trăm ngả’, ‘lạc mấy dòng’,… để tạo nên không gian buồn thê lương, tuyệt vọng.

Huy Cận mô tả nỗi cô đơn, sầu muộn của ‘lữ thứ’ trước vũ trụ mênh mang. Hình ảnh con thuyền, cành củi trôi dạt giữa sóng nước là biểu tượng cho cuộc sống phù du, trôi chảy không ngừng. Tất cả tạo nên nỗi buồn triền miên của cái tôi trữ tình.

Niềm mong đợi của sự hòa hợp giữa con người và tình yêu quê hương được thể hiện một cách tinh tế trong khổ thơ cuối.

‘Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,
Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa.
Lòng quê dợn dợn vời con nước,
Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.’

Đó là nỗi mong đợi của một con người đứng sống trên quê hương mà vẫn cảm thấy thiếu hụt quê hương, trải qua cảm giác bơ vơ ngay trên quê hương của mình. Tâm tư của nhà thơ cùng đồng hành với nỗi nhớ ‘Nhớ nước đau lòng con quốc quốc / Thương nhà mỏi miệng cái gia gia’ của Bà Huyện Thanh Quan. Trước vẻ rộng lớn của vũ trụ, tâm hồn người thi sĩ lúc này là tâm trạng của người mất nước, lòng yêu thương giang sơn, tổ quốc.

Về mặt nghệ thuật, bài thơ kết hợp mạnh mẽ giữa yếu tố cổ điển và hiện đại, đặc biệt là sự kết hợp giữa Đường thi và thơ mới. Nhan đề ‘Tràng giang’ thể hiện sự độc đáo, tạo điểm nhấn dân gian và vượt qua những rào cản về địa danh. Hình ảnh sóng ‘tràng giang’ làm nổi bật cảnh bé nhỏ mơ hồ giữa vẻ mênh mông của cảnh tràng giang, tạo ra sự hài hòa giữa hữu hạn và vô cùng. Thủ pháp dùng động tả tĩnh và hữu hạn để tả vô cùng được sử dụng sắc sảo.

Đặc biệt, trong lời đề từ ‘Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài’, tác giả tinh tế thể hiện tư tưởng và ý đồ nghệ thuật. Hai từ ‘bâng khuâng’ mang đến nỗi buồn man mác, lan tỏa vào tâm hồn con người. Bằng cách đảo trật tự cú pháp ‘bâng khuâng’ lên đầu câu, Huy Cận làm cho người đọc bị vướng vào nỗi niềm tâm sự không rõ đối tượng. Từ đó, bức tranh ‘Tràng giang’ hiện lên với sự đối lập giữa thiên nhiên và vũ trụ mênh mông so với sự cô đơn, hiu quạnh của tâm hồn giữa dòng.

Mỗi khổ thơ, Huy Cận linh hoạt áp dụng các biện pháp nghệ thuật, bút pháp tạo hình giàu tính biểu cảm để diễn đạt nỗi sầu vô hạn của người thi sĩ đối diện với một không gian vô tận. Ở khổ thơ thứ nhất, tiểu đối trong câu thơ ‘Thuyền về nước lại sầu trăm ngả’ đẩy mạnh hình ảnh nghịch cảnh của thiên nhiên, tạo nên sự chia li giữa thuyền và nước. Ở khổ thơ thứ hai, tiểu đối trong câu thơ ‘Nắng xuống trời lên sâu chót vót’ đưa ra cảm giác mênh mang, như nhân lên gấp bội. Sử dụng hình ảnh như ‘buồn điệp điệp’, ‘sầu trăm ngả’, ‘lạc mấy dòng’, ‘bèo dạt hàng nối hàng’, ‘gió đìu hiu’, ‘vãn chợ chiều’, ‘sâu chót vót’, ‘bến cô liêu’ là sự kết hợp giữa từ chỉ tâm trạng và động từ trạng thái với từ láy, làm nổi bật trạng thái thưa thớt, trống trải của cảnh vật thiên nhiên.

Hình ảnh ‘Tràng giang’ mênh mông, hoang vu, lạnh lẽo, nỗi sầu vô tận của người thi sĩ được Huy Cận gửi gắm qua cái nhìn lãng mạn của một hồn thơ thuỷ chung với cảm hứng vũ trụ, luôn khát khao hoà hợp cảm thông trong tình yêu với đất nước, tình nhân loại. Từ thể thơ, đề tài, cảm hứng, chất liệu đến giọng điệu, bút pháp, bài thơ Tràng giang vừa mang dấu ấn đặc trưng của ‘cái tôi’ thơ mới vừa pha chút hương vị thi ca cổ điển. Mọi điều đó làm nổi bật phong cách của thơ Huy Cận.

“””””KẾT THÚC””””””

Bài thơ Tràng Giang, sáng tác của nhà thơ Huy Cận, là một tác phẩm đặc sắc. Ngoài bài làm văn về Nội dung và Nghệ thuật của Tràng Giang, bạn còn có thể tham khảo các bài phân tích về Vẻ đẹp hòa quyện cổ điển và đương đại trong Tràng Giang, Hình ảnh thiên nhiên tuyệt vời trong bài thơ Tràng Giang, Cảm nhận đằng sau bài thơ Tràng Giang của Huy Cận, Đánh giá bốn câu kết trong tác phẩm Tràng Giang, Tràng Giang – hòa quyện giữa dòng cổ điển và ngôn ngữ hiện đại. Phân tích sâu rộng để làm sáng tỏ đánh giá trên hoặc khám phá nhiều hơn trong các bài Soạn văn lớp 11 – Tràng Giang.